Chcąc mówić o Zespole Szkół Mechanicznych musimy cofnąć się do lat 30 XX w. i historii Centralnego Okręgu Przemysłowego. Szkoła powstała dzięki inicjatywie Towarzystwa Prywatnej Szkoły Przemysłowej w Rzeszowie w roku 1925. Od początku budowy Centralnego Okręgu Przemysłowego jej absolwenci związani byli, w różny sposób, z tą kluczową inwestycją II Rzeczypospolitej. Z chwilą powstania w Rzeszowie fabryki silników lotniczych Państwowych Zakładów Lotniczych (późniejszej WSK PZL – Rzeszów) szkołę przemianowano na Gimnazjum Mechaniczne, kształcące na potrzeby fabryki. Po II wojnie światowej współpraca była kontynuowana, gdyż w szkole kształcono przede wszystkim operatorów obrabiarek skrawających. Naturalnym, zatem było to, że kiedy w roku 2003 powstało Stowarzyszenie Grupy Przedsiębiorców Przemysłu Lotniczego „Dolina Lotnicza”, a w 2004 r., w jej ramach, Centrum Kształcenia Operatorów (CEKSO) właśnie Zespół Szkół Mechanicznych stał się partnerem, wówczas jeszcze WSK PZL – Rzeszów. Miał na to wpływ również fakt, że jako szkoła, mieliśmy określony kierunek rozwoju związany z przemysłem lotniczym. Wygaszone zostały zawody, które były nieperspektywiczne i utworzono w ich miejsce nowe: technik mechanik lotniczy, technik awionik, technik mechatronik. Dodatkowo, od 4 sierpnia 2015 r., szkoła jest Organizacją Szkolenia Personelu Obsługi Technicznej MTO Zespołu Szkół Mechanicznych w Rzeszowie zgodnie z obowiązującym rozporządzeniami UE oraz na podstawie Certyfikatu Zatwierdzenia Organizacji Szkolenia i Egzaminowania w Zakresie Obsługi Technicznej nr. PL.147.019 wydanego przez Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego.

Współpraca w ramach CEKSO z WSK PZL – Rzeszów, a później z Pratt & Whitney Rzeszów, pozwoliła wypracować kierunki działań pracodawcy i szkoły. Zawsze byliśmy zgodni, co do tego, że nie można kształcić uczniów w oderwaniu od rzeczywistych warunków pracy, bez uwzględnienia w programie nauczania oczekiwań i potrzeb pracodawcy oraz kompetencji miękkich, a także prowadzenia szkoleń dla nauczycieli przedmiotów zawodowych. Nasze wspólne działania poszły, zatem w tych kierunkach. Uczniowie Zespołu Szkół Mechanicznych odbywali 4 tygodniowe praktyki programowe w WSK PZL – Rzeszów, a później w Pratt & Whitney Rzeszów. W latach 2010 – 2013, w ramach projektu unijnego Szkoła wysokich lotów – praktyki zawodowe młodzieży Zespołu Szkół Mechanicznych, uczniowie kształcący się w zawodach technik mechanik i technik mechatronik w okresie wakacyjnym odbyli płatne praktyki w wymiarze 120 h. Programy nauczania były konsultowane z technologami firmy. Uczniowie uczestniczyli w wycieczkach dydaktycznych, poznając różne wydziały i specyfikę ich pracy. Odbyły się szklenia dla nauczycieli a Politechnika Rzeszowska wspólnie ze Stowarzyszeniem „Dolina Lotnicza”, uruchomiła dla nich studia podyplomowe Zintegrowane kształcenia kadr dla przemysłu lotniczego. Niejako, w sposób naturalny, doszliśmy do następnego etapu współpracy szkoły z pracodawcami, patronatów.

1 września 2016 r. podpisane zostało Porozumienie dotyczące działań w ramach klasy patronackiej Pratt & Whitney Rzeszów S.A. w zawodzie technik mechanik – operator obrabiarek CNC. W dniu 31 maja 2017 r. Porozumienie dotyczące działań w ramach klasy patronackiej z Pratt & Whitney AeroPower Rzeszów w zawodach technik mechanik i technik mechanik lotniczy. Natomiast 20 kwietnia 2018 r. Porozumienie dotyczące działań w ramach klasy patronackiej Pratt & Whitney Rzeszów S.A. w zawodzie technik mechatronik.

Zespół Szkół Mechanicznych podpisał również w roku 2018 i 2019 porozumienia dotyczące działań w ramach klas patronackich z lotniczymi organizacjami obsługowymi: LINETECH i LOTAMS, z którymi realizuje projekty Dualne kształcenie – pewne zatrudnienie i Kształcenie wysokich lotów w ramach RPO Województwa Podkarpackiego, obejmujące szkolenia i staże dla uczniów i nauczycieli realizowane w hangarach i Portach Lotniczych: Rzeszów – Jasionka, Katowice – Pyrzowice, Warszawa – Okęcie.